Yaşlı otomobile sigorta var ama tekneye yok
Anlaşılan; yaşlı otomobilleri sigortalayıp trafiğe salan sistem, çiçek gibi bakılan yaşını almış teknelere sigorta yapmıyor.
Bu ay okur mektubumuz tanıdık bir isimden. Dergimizin kurucularından Turgay Noyan, teknesini sigortalatmak isteyip bir sonraki yıl bunu yapamayacağını öğrendiğinde bir ‘sistem’ sıkıntısının da kapısını aralamış oldu. Anlaşılan; yaşlı otomobilleri sigortalayıp trafiğe salan sistem, çiçek gibi bakılan yaşını almış teknelere sigorta yapmıyor.
Turgay Noyan soruyor:
Yaklaşık 60 yıla yakın süredir denizlerde gezen amatör bir denizciyim. Evim, eşyalarım, otomobilim vs. gibi aklınıza gelen hemen her şeyim sigortalıdır. Tabii teknem de…
Sigorta acentem yarım asırdır aynı. Babaları öldükten sonra oğulları işlerini devam ettirdiler. Ben de bunca yıllık dostluktan dolayı gözüm kapalı işlerimi onlara emanet ederim. Bundan önceki teknelerim de sigortalıydı, şu anda kullandığım da. Şimdiki teknemi 26 yıldır kullanıyorum ve ilk günden itibaren sigortalı. Bu arada teknemin 1978 yapımı olduğunu vurgulamalıyım. Sigortacım bu tekneyi de aldığım günden itibaren sigortaladı. Hatta ilk aldığımda bir eksper gelip sigorta bedelini belirledi. Sonra da yıllık arttırmalarla bugüne geldik. Ben sigortacımın yaptığı poliçelere şöyle bir bakar, ödemelerini yaparım. Tek isteğim Akdeniz, Ege ve Karadeniz’in sigorta kapsamında olması.
Bu yıllar içinde acentem, teknenin sigorta şirketini değiştirdi. Galiba önceleri Hür Sigorta’daydı şimdi de Allianz… Allianz’la geçmişimiz de sekiz yılı aştı.
2022’nin aralık ayında sigortayı yenilemem gerekiyordu. Acentem matrahın iki katına çıkartıldığını (ki bu enflasyonda pek normal karşıladım) ancak önümüzdeki yıl bir daha şirketin sigorta yapmayacağını bildirdi. Gerçekten çok üzüldüm ve çok da kızdım. Elli yıl içinde teknelerimle ilgili bir kuruş tazminat almadan kim bilir kaç tekne parası ödemişim. Bu nasıl bir ticari anlayış, nasıl bir meslek etiği!..
Kanunen zorla sigorta yaptıramıyormuşum. Yani keyiflerine kalmış. Oysa sağlık sigortasında yaşın ileri diye insanı yarı yolda bırakamıyorlar.
Ben teknemi sigortasız da yürütürüm. Çok şükür gözüm gibi bakıyorum. Ancak karaya alırken ya da bir marinaya girdiğinde sigorta belgeni istiyorlar. Bir bakıma beni açmaza düşürdü bu sigorta şirketi.
Şimdi şunu sormak istiyorum.
1. Otomobillerde zorunlu trafik sigortası diye bir uygulama var. Tekneler için bu yapılamaz mı?
2. Müşteri ve satıcı sadakati sigortalar için söz konusu olmuyor mu?
3. Bir şirket belli yaştan sonra tekneye sigorta yapmıyorsa bunu müşterilerine bildirmek zorunda değil mi?
Örneğin; 25 yaşından sonra tekne sigortalamıyorsa adamın teknesini 24 yaşında sigorta yapıp seneye ben yokum demek ticari ahlaka sığar mı?
Başarı Sigorta’nın sahibi amatör denizci Hakan Zorlu cevaplıyor:
Tekne sahiplerinin en büyük sorunu 25 yaş üzeri teknelerin sigortalanamaması. Aslında bu sadece ülkemize ait bir sorun değil. Birçok hatta neredeyse tüm ülkelerde de maalesef bu şekilde uygulanıyor. Sigorta şirketlerinin zaman ayırıp düzeltemediği nokta; bizlerin gözümüz gibi baktığımız teknelerimizi 25 yaşından sonra onlarca yük taşımış, yorulmuş ticari gemiler statüsünde görmeleri.
Oysa düzgün bir ekspertiz ile 25 yaş üstü hatta klasik teknelerin sigorta edilmesi hem amatör denizcilik dünyasına hem de sigorta şirketlerine yeni bir soluk getirecektir. Ayrıca genellikle birçok sigorta şirketi beş-yedi yaş sonrası teknelere birtakım muafiyetler uygulayabiliyor. Örneğin; makine kırılması, elektronik cihaz sigortası, hatta pervane hasarları bu yaş teknelerde kapsam dışında tutulabiliyor. Halbuki bir pervanenin hasar görmesinin tekne yaşıyla hiçbir alakası olmamasına rağmen uygulama, bu şekilde devam edebiliyor. Kısacası şu soruyu sormak istiyorum: 1956 model, 1997 model, bir de 2023 model otomobilleri aynı çivili tahta üzerinden geçirsek eski olan araçların lastikleri patlayacak, yeni aracınki patlamayacak mı? Tabii ki hepsi patlayacak ve tabii ki teknenin yaşına bakmadan pervanesine halat sarabilecek veya pervane hasarı alabilecektir. Aynı sorun, makine hasarları konusunda da geçerli. 17 yaşındaki bir tekneye sıfır motor taktığınızda makine teminatının yine teknenin yaşından dolayı verilmemesi de sorgulanası bir mesele olarak önümüzde duruyor. Ayrıca ülkemizde sadece üçüncü şahıs mali mesuliyet poliçesi bağımsız olarak neredeyse hiçbir sigorta şirketi tarafından sunulmuyor.