Atlantik Okyanusu'nu geçen ilk Türk yelkenlisi Rüyam'ın seyir defteri

“Bu yazılar ne bir kahramanlık menkıbesi ne bir ilmi araştırmayı anlatan eser ne de fevkalade bir maceranın aynasıdır. Bu kısaca, Türk Bayrağı taşıyan 27 metrelik yelkenli bir teknenin eski vatanı olan Amerika’dan kalkıp yeni vatanı olan Türkiye’ye varışının hikayesidir.”
Rüyam’ın 14 kişilik mürettebatına gazeteci kimliği ile katılan Vedat Abut’un bu cümlelerle özetlediği New York’tan İstanbul’a Kotrayla, daktilo ile yazılmış, fotoğraflar ve gazete kupürleriyle zenginleştirilmiş bir seyahatname. O dönemde Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan bu yazılar, Abut’un ilklerle dolu hayatının denizde geçen günlerine tanıklık etme şansı veriyor bizlere. Aslına uygun olması için özel bir önem gösterilerek baskıya hazırlanmış bu kitabın sayfalarında 1952 yılında yapılmış ve bir ilk olarak tarihe geçmiş bu okyanus aşırı seyrin tadını, tuzunu bulacaksınız. Tıpkı Rüyam’ın yolculuğu gibi, bu eser de amatör denizciliğimizin unutulmazları arasında yerini almıştır.

Naviga Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Tûba Noyan, denizcilerin kütüphaneleri için eşsiz bir kaynak olacak bu eseri şu sözlerle anlatıyor: "Hep birlikte 50’li yılların başına doğru bir geziye çıkalım. Bir deniz tutkunu New York’tan İstanbul’a yelkenli tekne ile gelmeye karar veriyor. Genç Türkiye Cumhuriyeti’nde daha önce hiç yapılmamış tam bir ‘deli’kanlı işi bu… Haşim Mardin’den bahsediyorum. Haşim Bey’in hikayesi elbette ilginç, hatta sadık Naviga okurları onu ve güzeller güzeli teknesi Rüyam’ı çok iyi hatırlayacaklardır. Haşim Mardin ve beraberindeki Dimitri Karatoprak, Tunç Yalman, Adem Aydın, Ali Dönen, Nazmi Başkır, Yaşar Karaman, Salâhaddin Bilgin, Cemil Sarıyer, Salâhaddin Berköz ve telsizci Sabahaddin, Türk futbolunun Aslan Nihad’ı (Bekdik) ile film rejisörü Faruk Kenç’in ve Cumhuriyet Gazetesi adına bu seyre katılan Vedat Abut’un maceralarını uzun bir süre bölüm bölüm yayınlamıştık. Sabah Gazetesi’nin eski sahibi Sayın Dinç Bilgin, babam Turgay Noyan’ı arayıp Naviga’nın ilk sayıları için kullanabileceğimiz, Nail Keçili’nin elinde o seyre katılan Vedat Abut’un kendisine özel olarak hazırladığı bir ‘albüm/seyir defteri’ olduğundan bahsetmişti ve bu kalın ciltli, içinde fotoğrafların, gazete kupürlerinin, uçak biletlerinin, kartpostalların olduğu albümü bize ulaştırmıştı. Tüm Navigacıları kendisine hayran bırakan o ‘seyir defteri’nin sayfalarıyla Rüyam’ın seyrine ortak olup oradan oraya sürüklenmemizin üzerinden tam 20 yıl geçmiş. Vedat Abut’un Rüyam’ı anlattığı bu kişisel notlarını iade ettikten sonra, Rahmi M. Koç Müzesi’nde sergilendiğini görmüş, Türk denizcilik tarihi adına çok memnun olmuştuk. Müzeye her gittiğimizde eski bir dosta rastlamış gibi sevinirdik… Derken geçen yaz Rüyam ile rotalarımız yine kesişti. Bu sefer Vedat Abut’un oya gibi nakşettiği o albümü/seyir defterini kızı Sermin Abut kitap olarak yayınlamak istiyordu. Cumhuriyetimizin 100’üncü yılına, dergimizin de 20’nci yaşına yakışacak daha güzel bir eser Naviga adına düşünemiyorum. Aslına en yakın haliyle o zamanın şartlarında yapılmış bu yolculuğu anlatan o ‘seyir defteri’ esasen tarihe düşülmüş bir not. Ülkemizin 1952 yılından bugüne her alanda yaşadığı iyi kötü değişimlerin bir aynası. O seyre çıkan her ‘karakteri’ bize anlatan, tanıtan, zaman zaman güldüren zaman zaman heyecanlandıran bir günce. Başta Sermin Abut ile iş insanı Ali S. Budak’a bu projenin bir parçası olmamızı sağladıkları için teşekkür ederiz. Kendi adıma ise tecrübelerim ve duygularım bambaşka. Çünkü Rüyam’ın hikayesinde yola mı, yolculuğa mı sevdalandım tam olarak bilemiyorum. Tek emin olduğum, tekneyle çıkılan bir geziyle, bir kitabı okumak aynı eylemdir ve ikisi de bir rüya(m) ile başlar..."

Kitabı bu adresten satın alabilirsiniz:

https://www.denizkutuphanesi.com/urun/new-york-tan-istanbul-a-kotrayla