Limana giriş her zaman dikkat ister. Daha önce defalarca girdiğiniz bir yer olsa bile...

Bu yazı Naviga'nın Şubat 2016 sayısında yayınlanmıştır.

YAZI: MURAT YAHYAOĞLU

Doğa şartları sebebiyle limanın coğrafi özelliklerinde değişiklik olabileceğini asla aklınızdan çıkarmayın.

Limana giriş her zaman sakin denizde ve tertemiz bir hatta olmuyor. Bazı limanlara girişte çok hızlı alınması gereken zor kararları uygulamak ve kuralları takip etmek gerekiyor. Tam limana vardım derken teknedeki tu¨m yolcuların ve tayfanın güvenliği tehlikeye girebiliyor.

Kötü hava koşullarında bilmediğiniz bir limana yerel bilgi olmadan kesinlikle girmemelisiniz. Bu bilgiye sahipken bile teknenizin teknik özelliklerini ve tayfanızı yeterliliğini hesaba katmanız gerekir. Liman girişinde her zaman haritada belirtilse bile işaret şamandıraları ya da fenerleri olmasını beklemeyin. Kıyı emniyeti bu şamandıraları olması gerektiği yerde tutmakla yükümlüdür ancak kötü hava şartlarından dolayı yerinden kaymış ya da hasar görmüş bir şamandıranın yenilenmesi için hem hava şartlarının iyileşmesi gerek hem de yenilenmesi biraz zaman alabilir. Bu yüzden sürprizlere hazırlıklı olun.

Yerel bilgi: Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi’nin denizcilere notlar bölümünün son bir aylık ilanlarını takip edin. O bölgedeki en son şamandıra değişiminin ne zaman gerçekleştirildiğini, yeni bir liman mesaha alışması yapılıp yapılmadığı, sığlıkların yer değiştirip değiştirmediğini kontrol edin. Bu tip bilgiler özellikle kumluk kaynaklı sığlık şamandıraları için önemlidir, zira sığlıkların sınırları zamanla yer değiştirebiliyor. Ayrıca elimizdeki dijital ve basılı haritalarda son güncellemeler yapılmamış ve haritada görüğümüz bazı şamandıralar tamamen kaldırılmış oluyor ya da haritamızda olmayan yeni şamandıraları 100 0 400 görüp kafa karışıklığı yaratabiliyor.

Görüş yeterliliği ve şamandıra bilgisi: Şamandırayı tanımlamak için gerekli görüş kalitesine sahip olmanız gerekir. Bazı şamandıralar ışıklı olduğu gibi ışıksızları da mevcut. Özellikle askeri kaynaklı demirleme ve güvenlik alanı işaretli şamandıralarda ışık olmadığını unutmayın. Ama işin iyi yanı bu şamandıraların hepsinin haritalara işlenmiş olması. Özellikle gece geç işleri sırasında birden karşınıza çıkınca şaşırmamak için seyir hazırlığınızı iyi yapın. Dürbünle görmeyi umduğunuz şamandıraları ilkinden başlayarak bir bir takip edin. İşaretlerini, ışıklarını karıştırmamak için dürbün kullanın ki, tehlikeli bir bölgeye yanlışlıkla girmeden önce gerekli rota düzeltmesini  yapabilecek vaktiniz ve mesafeniz olsun.

Rüzgâr ve deniz: İster deniz yönünden ister kara yönünden gelsin, yüksek rüzgâr olduğunda teknenin rüzgâraltına doğru ne kadar kaydığını açık denizde yakınımızda referans alacak sabit nokta olmadığından dolayı pek fark etmeyiz. Sadece 6 kuvvet havada bile ıplak tekne rüzgâraltına 3 knot’lara varan bir hızla kayabiliyor. Bu yüzden liman ağzına geldiğinizde eğer rüzgâraltı tarafından biraz tedbirsiz bir şekilde rota planlarsak, özellikle sağanaklarda kendimizi kayaların üzerinde bulmamız işten bile değildir. Dolayısıyla rüzgârın hızını ve yönünü iyi hesaplayıp rüzgâraltı tarafından sakınacak bir giriş hattı planlayın. Deniz yönünden gelen kuvvetli rüzgâr varsa dalgalar da yüksektir. Liman girişlerinin daha sığ olmasından dolayı dalgaların kırılma bölgesine denk gelme ihtimaliniz de fazla olur. Böyle durumda dalgaları asla bordadan almamalısınız. Eğer limana girmek için bunu yapmak zorundaysanız dalgaları çok kısa süre bordadan alacak şekilde planınızı yapın ve öncesinde motora daha fazla güç vererek tekneyi hızlandırın. Kırılan dalganın hemen ardından bir sonraki dalga size yetişmeden girişinizi tamamlayın.

Tekne ve ekibin yeterliliği: Tekneniz kırılan dalgaların hızına erişebilecek güçte olmalı ki, ardınızdan yetişen dalgalar üzerinize kırılmasın. Pervaneyi her zaman suyun içinde tutacak şekilde hareket etmeniz gerekir, aksi takdirde teknenizi yönlendirmeniz güçleşir. Teknenizi baş-kıç dengeli bir şekilde suyun içinde ulaşacak şekilde hızınızı ayarlayın ve hızlıysa da kırılan dalga tepesini geçmeyin ardında kalın. Unutmayın kırılan bir dalga tepesindeyken pervaneniz ve dümen palanız işlevini yerine getiremez, bu da kontrolsüz bir şekilde dalgayı açılı almanıza ve dolayısıyla aşırı derecede yatmanıza ve alabora olmanıza sebep olur. Tüm bunları gerçekleştirirken teknedeki tüm mürettebatın sakin olmasını ve sağlam tutamaklara tutunmalarını sağlayın.

Önemli notlar:

Liman girişinde bilinen herhangi bir kayalık sığlık olmasa bile lütfen en azından çeyrek mil kadar açıktan, doğrudan bir rotayla girin, kesinlikle kıyıya yakın seyretmeyin. Limana girmeden önce tüm koltuk halatlarınızla birlikte kakıcınızı hazırlayın. Halatlarınızda aşınma varsa kontrol edin, çapariz verecek bir haldeyse ya da gam yapmışsa açarak tekrar roda edip hazırlayın. Teknenizde birden fazla tayfa varsa herkesin görevlerini önceden paylaştırın.

www.kayrayelken.com